Samen groenten kweken zonder kleerscheuren

In Sint-Lievens-Esse wordt een moestuin toegankelijk voor tuiniers met een beperking

Het dagcentrum van Schoonderhage, dat zinvolle dagbesteding aanbiedt aan mensen met een mentale beperking, is omgeven door een schitterende tuin. Het gedeelte om te moestuinieren is voor heel wat gebruikers nauwelijks toegankelijk. Daar komt nu verandering in, dankzij de helpende handen van Richtpunt campus Zottegem.

In de frisse buitenlucht even tot rust komen; de schapen, kippen, konijnen en pony Marieke voeden en verzorgen; buiten sporten; groenten zaaien, water geven en oogsten om ermee te koken. De gasten van Schoonderhage genieten met volle teugen van hun grote tuin. Althans, de gasten die goed ter been zijn. Een groot deel van de paden is namelijk moeilijk betreedbaar, er zijn weinig plekken om even uit te blazen en in een gebogen houding moestuinieren is niet bepaald evident.

Om die uitdagingen aan te pakken, klopte Schoonderhage een drietal jaar geleden aan bij de secundaire school Richtpunt campus Zottegem, waar een nieuwe generatie vakmensen wordt opgeleid. “Wij zijn altijd op zoek naar toffe praktijkprojecten voor onze STEM-leerlingen”, zeggen docenten Stefaan Kesteleyn en Bert Bauwens, die samen met collega Steven Van Der Massen betrokken zijn bij het project. “De school heeft dus geen moment getwijfeld om een samenwerking aan te gaan.”

Docenten Bert Bauwens en Stefaan Kesteleyn

Gratis manuren

Het plan is om de volledige tuin van 4.600 m² – waarvan 750 m² moestuin en 3.850 m² fruitboomgaard – om te toveren tot een belevingstuin, waar iedereen die naar Schoonderhage komt gebruik van kan maken. Dat moet stap voor stap, want er is veel werk. De leerlingen van de tweede en derde graad van de school hebben een aantal noden al aangepakt. Zo maakten zij houten zitbanken als rustplaatsen, en een bijenhotel voor extra biodiversiteit en sensatie in de hof. Nu staat de moestuin opknappen op het programma, wat een groter werk is, dat meer materiaal vraagt. Om dat te kunnen aankopen organiseert Schoonderhage een crowdfunding, om 3.000 euro op te halen. Wordt het bedrag bereikt, zal het verdubbeld worden door # Streekmotor23.

Iedereen bij Schoonderhaege kijkt uit naar de vernieuwde moestuin.

“Onze leerlingen leveren op hun beurt de gratis manuren”, glimlachen de praktijkdocenten. “Ze zullen tijdens de praktijklessen STEM een aantal moestuinbakken bouwen, zodat mensen die in een rolstoel zitten of die gewoon zittend willen moestuinieren, hiertoe de mogelijkheid krijgen. Onder de bakken plaatsen ze wieltjes, om ze in de winter binnen te kunnen opbergen of om ze onder een afdak te rollen, zodat er ook bij regenweer kan worden gezaaid en geoogst. Daarnaast maken ze een pergola, eveneens bedoeld om te schuilen, of gewoon om je er terug te trekken. Bloembakken her en der zullen het geheel opfleuren.”

Praktijkles met impact

Het idee voor de verschillende elementen kwam van Schoonderhage, maar de leerlingen zullen de uitwerking zelf tot een goed einde moeten brengen. “Ze zijn hier al een paar keer op bezoek geweest, om de noden te bespreken en om alles op te meten. Waarna ze spontaan een voetbalmatch hebben gespeeld metde gastenvan hier”, vervolgen de docenten. “Dat maakt het project extra waardevol. We merken dat de leerlingen zeer gemotiveerd zijn om de opdracht uit te werken, omdat ze mensen helpen die daartoe zelf niet in staat zijn.”

Los van de maatschappelijke meerwaarde, biedt het project voor de leerlingen uitstekende praktijkervaring. “Ze moeten de elementen zelf uittekenen met tekensoftware, berekenen hoeveel materiaal er nodig is, een inschatting maken van het aantal werkuren en vervolgens kijken of hun raming klopte. Dat stemt overeen met hoe ze later echte opdrachten zullen uitvoeren voor klanten. We zijn dus heel blij dat we de leerlingen dankzij Schoonderhage deze kans kunnen geven. Bovendien laat het project ons toe om vakoverschrijdend te werken. Dat de oppervlakte van de pergola moet berekend worden is bijvoorbeeld een ideale kapstok om in wiskunde de stelling van Pythagoras te behandelen. Zo worden zaken tastbaarder. Via de verschillende docenten leeft het project ook bij de hele school.”

Inclusieve ontmoetingsruimte

Schoonderhage is een vzw die al meer dan veertig jaar woonondersteuning en zinvolle dagbesteding aanbiedt voor mensen met een mentale beperking, intussen op tien locaties in de Vlaamse Ardennen en de Denderstreek. Begeleider Roeland Valcke is als verantwoordelijke voor de tuin en de dieren in het dagcentrum in Sint-Lievens-Esse een van de initiatiefnemers van het moestuinproject. “We ontvangen hier elke werkdag ongeveer veertig mensen. Het is duidelijk merkbaar dat buiten zijn hen veel deugd doet. Het is een mooie plek, omgeven door groen. Je hoort de vogels fluiten. Daarom zetten we in  op activiteiten als moestuinieren. Maar enkele gasten die in een rolstoel zitten raken momenteel niet in onze moestuin. Zelfs voor wie wel mobiel is, is het soms een uitdaging. Door oneffenheden en modder riskeer je dat mensen uitglijden of vallen. Daarom willen we naast de verhoogde moestuinbakken, de bloembakken en de pergola ook het tuinpad aanpakken.”

Begeleider Roeland Valcke.

Met de aanpassingen hoopt de vzw zoveel mogelijk gasten dagelijks naar buiten te lokken. Zodra alles op punt staat, zal Schoonderhage de tuin openstellen voor de buurt als een soort inclusieve ontmoetingsruimte. “We zijn al in gesprek met de lokale kleuterschool over de mogelijkheid om met de kinderen naar onze moestuin te komen om bijvoorbeeld pompoenen te planten”, vervolgt Roeland. “Maar ook andere buurtbewoners zullen hier terechtkunnen om op een ongedwongen manier contacten te leggen, met elkaar en met onze mensen.”

Michaël komt twee dagen per week naar Schoonderhage.

Michaël komt al een jaar of zeven twee dagen per week naar Schoonderhage en is dan dikwijls in de tuin te vinden. “Binnen kan het druk worden. Daar kan ik niet goed tegen. Daarom ga ik naar de frisse lucht”, vertelt hij. Onkruid trekken, de pony eten geven, geen enkel klusje is Michaël te veel. “In de zomer hebben we hier veel groenten, aardbeien, braambessen… Ik help om die te kweken. Maar op de grond in de moestuin werken is best zwaar.” Tijdens een bezoek aan de compostbak die in een hoek van de tuin staat, is Michaël al ten val gekomen. “Gelukkig had ik mijn werkkleren aan. Maar het is dus wel nodig dat de paden beter worden gemaakt. Als de moestuinbakken hoger zijn, zal het veel handiger worden om te zaaien en te oogsten. En er zal minder onkruid zijn. Ik trek dat wel uit omdat het moet, maar eigenlijk doe ik dat niet graag.” Dat het wellicht iets drukker zal worden in de tuin door de verfraaiingswerken, vindt Michaël niet erg. “Het is leuker als iedereen kan meedoen. Lawaai in de buitenlucht is ook helemaal anders dan binnen.”

Foto’s : Bas Bogaerts

Dank aan onderstaande partners van #Streekmotor23 die de ingezamelde middelen via crowdfunding verdubbelen.

Cookievoorkeuren

Door onze website te gebruiken, aanvaardt u het gebruik van cookies. Om onze website optimaal te kunnen gebruiken dient u de cookies te aanvaarden.

Lees ons cookiebeleid